ประเทศไทยจะมีรถยนต์แห่งชาติได้หรือไม่? ในขณะที่กำลังถูก EV จากจีนถล่มราบคาบ

ในขณะที่คนไทยมีรถยนต์ไฟฟ้าแบรนด์ประจำชาติมาให้ซื้อใช้กัน แต่ในเมื่อ EV จากจีนเข้ามาบุกตลาดอย่างล้นหลามในราคาถูกแบบนี้ คนไทยจะอุดหนุนกันเองหรือไม่

เคยมีหวังแบรนด์รถแห่งชาติ

คนไทยฝันจะมีรถยนต์สัญชาติไทยด้วยกันเองมานานแล้ว ตั้งแต่ยุค 80 ที่มีแบรนด์ไทยรุ่งหันมาดัดแปลงรถกระบะเป็นรถตรวจการณ์ อีกทั้งการดัดแปลงรถสปอร์ตฝืมือคนไทยในชื่อ Attham ต่อมาในยุค 90 ได้มีรถกระบะยี่ห้อ VMC ออกขาย และมีกลุ่มทุนคนไทยไปซื้อหุ้นเป็นเจ้าของกิจการรถสปอร์ตฝรั่งเศส Venturi ด้วยความเคลื่อนไหวทั้งหมดนี้ ทำให้คนในวงการรถยนต์ไทย มีความหวังว่าสักวันหนึ่ง ประเทศจะพัฒนาขึ้นจนมีแบรนด์ประจำชาติ ทำรายได้เหมือนที่ญี่ปุ่นมีโตโยต้า เยอรมันมีโฟล์ค หรืออเมริกามีฟอร์ด เป็นต้น 

แบรนด์รถไทยที่ตายเพราะคุณภาพ

ความหวังที่เคยคาดไว้ในยุค 90 ก็ค่อย ๆ ล่มสลายลงไป สาเหตุส่วนหนึ่งเพราะวิกฤติเศรษฐกิจปี 1997 ทำให้กำลังซื้อรถสปอร์ตหายไปหมด และอีกส่วนหนึ่งคือเพราะตัวสินค้าเอง โดยรถกระบะ VMC ที่มีปัญหาคุณภาพการประกอบ กับเครื่องยนต์ที่ไม่ทนทานเท่าแบรนด์ดัง

ส่วนไทยรุ่งก็ได้รับผลกระทบจากการไม่ได้รับภาษีอุดหนุน PPV ทำให้ไม่สามารถสู้ราคากับคู่แข่งจากญี่ปุ่นได้ จนปัจจุบันไทยรุ่งเป็นรถดัดแปลงขายเฉพาะกลุ่มเล็ก ๆ เท่านั้น ที่มีข้อดีคือไม่ตกรุ่นง่าย ออกแบบครั้งเดียวแล้วใช้ได้นาน ดูไม่ล้าสมัยง่าย ไม่ถึงกับสูญพันธุ์ แต่ก็ไม่ใช่ธุรกิจทำกำไรมากมาย

ไทยรุ่งหนีภาษี PPV

Thairung แบรนด์คนไทยที่อยู่มายาวนานที่สุด ก็ยังรับดัดแปลงรถกระบะเหมือนเดิม แม้ไม่ได้สิทธิลดหย่อนภาษีในการทำ PPV เพราะไม่เข้าเงื่อนไขว่า จะต้องผลิตรถกระบะฐานล้อสั้นในแชสซีส์เดียวกับ PPV ก็ตาม ทำให้ต้นทุนรวมแล้วสูงกว่าค่ายญี่ปุ่น จึงต้องทำตัวเองให้แตกต่างจากคู่แข่ง โดยรุ่น Thairung Transformer มีการออกแบบแนวเหลี่ยมบึกบึน ดูล้าสมัยยาก ทำให้ไม่ต้องเปลี่ยนรูปทรงบ่อย ๆ จับลูกค้าที่ชอบแนวลุยสไตล์เหลี่ยม บนพื้นฐานรถโตโยต้า ขายเฉพาะกลุ่มไม่ไปลงแข่งในตลาดกระแสหลัก ดังนั้นรถรุ่นนี้จึงไม่ได้เป็นหัวหอกในการทำกำไรของธุรกิจเครือไทยรุ่ง

แบรนด์ไทยปัจจุบันไปทางไฟฟ้า

ความหวังการมีรถยนต์สัญชาติไทย เพิ่งเริ่มรื้อฟื้นขึ้นมาใหม่อีกครั้ง ด้วยการเปิดตัวบริษัทพลังงานบริสุทธิ์ พร้อมกับแนะนำแบรนด์ MINE ชูจุดขายกับรถรุ่น SPA1 ในงานมอเตอร์โชว์ปี 2019 แต่ตอนนี้ยังอยู่ในขั้นตอนพัฒนาและทดสอบ เพื่อให้แน่ใจเรื่องความทนทานในระยะยาว 

นอกจากนี้ยังมีอีกแบรนด์คนไทยนั่นคือ Takano ซึ่งเคยเป็นผู้ผลิตชิ้นส่วนส่งให้ค่ายรถญี่ปุ่นมาก่อน ตอนนี้ได้หันมาเป็นผู้ผลิตรถยนต์ขายเอง โดยเปิดตัวรุ่น TTE500 ที่เป็นรถกระบะขนาดเล็ก นั่งได้ 2 คน ทำความเร็วสูงสุด 60 กม./ชม. และมีราคา 499,000 บาท 

ถ้ายังไม่ลืมกัน ยังเคยมีความพยายามนำรถยนต์ไฟฟ้าจากจีนรุ่น Geely LC เข้ามาจำหน่ายเป็นแบรนด์ไทย ในชื่อว่า Vera V1 แต่ไม่ประสบความสำเร็จ แต่ก็ทำให้เห็นว่า รถยนต์ไฟฟ้าจากจีนนั้นเริ่มน่ากลัวขึ้นเรื่อย ๆ

อุปสรรคที่ทำให้แบรนด์ไทยไม่เกิด

การขาดความร่วมมือในอุตสาหกรรมยานยนต์ เป็นสิ่งสำคัญที่ทำให้แบรนด์รถไทยไม่เกิด เพราะชาวไทยผู้เชี่ยวชาญด้านรถยนต์ ถูกผู้ผลิตค่ายญี่ปุ่นและยุโรป เข้าไปทำงานในโรงงานต่าง ๆ ตามนโยบายไทยที่เน้นส่งเสริมการให้ค่ายรถต่างชาติเข้ามาลงทุนในไทย ซึ่งนโยบายนี้ก็มีข้อดีคือ เราได้ใช้รถแบรนด์นอกในราคาถูก 

เหตุผลรองลงไปอีกนั่นคือ รถจีนกำลังเข้ามาถล่มวงการด้วยรถยนต์ไฟฟ้าราคาไม่ถึงล้านบาท เช่น Ora Good Cat, MG EP ทำให้เป็นคู่แข่งทางอ้อมของ MINE SPA1 ที่ประกาศราคาประมาณ 1 ล้านบาทนิด ๆ นี่ยังไม่นับรวมรถ Fomm one จากบริษัทสตาร์ทอัพของญี่ปุ่น ที่เป็น EV ขนาดเล็ก ทำความเร็วสูงสุดไม่เกิน 80 กม./ชม. ในราคา 664,000 บาทอีกด้วย

รถจีนจะทำให้ MINE SPA1 ขายไม่ออก

ในขณะที่ EV ฝืมือคนไทยเพิ่งเริ่มตั้งไข่ รัฐบาลไทยก็เปิดเสรีฟรีภาษีนำเข้า ให้รถยนต์ไฟฟ้าจากจีนมาขายด้่วยราคาถูก อีกทั้งมีหน้าตาที่สวยงามดูสปอร์ตแบบ ORA Good Cat หรือหรูหราอย่าง MG ZS EV มาพร้อมสเปคที่ดีกว่า เกิดเป็นแรงกดดันให้ MINE SPA1 บริษัทที่มีทุนน้อยกว่ายักษ์ใหญ่จาก SAIC-CP ต้องขายยากขึ้นในตลาดรถไฟฟ้า หากไม่ยอมลงทุนพัฒนาสเปคแบตเตอร์รี่ตามไปด้วย

ขาดการสนับสนุนจากรัฐบาลไทย

จากข้อเท็จจริงที่ผ่านมาทั้งหมดนี้ เราจะเห็นประวัติศาสตร์นโยบายรัฐบาลไทยว่า ตลอดเวลาที่ผ่านมาไม่เคยสนับสนุนการแจ้งเกิดรถยนต์ไทยเลย มีแต่ออกภาษีอุดหนุน PPV ยกเว้นภาษีช่วย EV แต่ไม่มีการลงทุนเอื้อให้ผู้ผลิตรถยนต์แบรนด์ไทยในประเทศโดยตรง ทำให้ผู้ผลิตไม่สามารถแข่งขันกับรถต่างชาติได้กำไรมากพอที่จะนำไปพัฒนาตนเองต่อ นี่อาจจะเป็นอุปสรรคสำคัญ และเป็นคำตอบตอบว่า ทำไมประเทศไทยยังไม่มีรถยนต์แห่งชาติสักที