หลายท่านในปัจจุบันนี้ ก็คงจะเริ่มสนใจรถยนต์ชนิด Hybrid กันเป็นเรื่องปกติไปแล้ว ใครจะไปเชื่อว่าเพียงแค่ไม่กี่ปีก่อนหน้านั้น ที่รถยนต์ Hybrid ถูกมองด้วยความไม่เชื่อมั่นในความทนทาน รวมไปถึงความคุ้มค่าและความเป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม

Toyota (โตโยต้า) แม้ว่าจะไม่ใช่ผู้ผลิตรายแรกที่คิดค้นรถยนต์เครื่องยนต์สันดาป ผสมกับมอเตอร์ไฟฟ้า แต่ก็เป็นรายแรกที่นำรถยนต์ประเภทนี้ออกมาจำหน่ายจริง ในชื่อของ Toyota Hybrid Synergy Drive อันเป็นระบบแรกที่ใช้การได้จริง มีประสิทธิภาพสูง และในปัจจุบัน Toyota ก็ยึดมั่นในเทคโนโลยีว่าจะสามารถส่งต่อโลกไปสู่ยุคของรถยนต์ไฟฟ้าอย่างเต็มตัว

รถอย่าง Toyota Prius (โตโยต้า พริอุส) หรือ Toyota Camry Hybrid (โตโยต้า แคมรี่ ไฮบริด) เปิดตลาดทำให้รถอย่าง Toyota C-HR Hybrid (โตโยต้า ซี-เอชอาร์ ไฮบริด) และในที่สุด Toyota Corolla Altis (โตโยต้า โคโรล่า อัลติส) และ Corolla Cross (โคโรล่า ครอส) ใช้เครื่องยนต์ Hybrid ได้โดยไม่มีใครกังขาอีกต่อไป แต่ที่มาที่ไปนั้นเป็นอย่างไร วันนี้บอริสจะพาชมกันนะครับ

Toyota Prius รถรุ่นแรกที่พัฒนามาเพื่อสิ่งแวดล้อม

ในปี 1993 Toyota เริ่มต้นแนวคิดการพัฒนา "G21 Project" ซึ่งเป็นโครงการที่ตั้งขึ้นเพื่อคิดค้นเทคโนโลยีในการขับเคลื่อนรถยนต์แบบใหม่ โดยเป้าหมายอยู่ที่การเพิ่มประสิทธิภาพในการใช้น้ำมันสูงสุด โดยเริ่มแรกนั้น มีเป้าหมายที่จะเพิ่มประสิทธิภาพของเครื่องยนต์ให้ใช้น้ำมันน้อยลง 1.5 เท่า แต่ตอนหลัง Akihiro Wada ผู้ซึ่งเป็นรองประธานด้านการคิดค้นและพัฒนายานยนต์ ก็เปลี่ยนเป้าหมายเพิ่มเป็นถึง 2 เท่า

ในช่วงฤดูใบไม้ร่วงปี 1994 ได้มีการตัดสินใจเปลี่ยนเป้าหมายในการพัฒนาอีกครั้ง มาเป็นการใช้การผสมผสานรถหว่างเครื่องยนต์สันดาปภายใน และมอเตอร์ไฟฟ้า ควบคู่กัน เป็นระบบ Hybrid อย่างที่พวกเรารู้จักกันดี และมีการตัดสินใจที่จะพัฒนาระบบดังกล่าวนี้ เพื่อมาใช้ในรถยนต์ที่จำหน่ายจริง

รถต้นแบบ Toyota Prius ถูกจัดแสดงขึ้นเป็นครั้งแรก พร้อมกับการแสดงระบบขับเคลื่อนแบบ Hybrid ในงาน Tokyo Motorshow ปี 1995 นอกเหนือจากนี้ ยังได้มีการแสดงถึงเทคโนโลยีอื่นที่มาเสริมระบบขับเคลื่อนแบบใหม่นี้ อาทิเช่น ระบบเบรคที่จะช่วยเก็บพลังงาน Regenerative Braking และมีการแสดงเทคโนโลยี หัวฉีด D-4 อันเป็นหัวฉีดแบบ Direct Injection ควบคู่กับระบบเกียร์ e-CVT ทั้งหมดนี้จะช่วยให้ประสิทธิภาพของ Toyota Prius โดดเด่นเหนือกว่ารถยนต์ทุกรุ่นที่เคยมีมา นอกเหนือจากระบบไฮบริดแล้ว Toyota Prius ยังมีการออกแบบซึ่งคำนึงถึงเรื่องหลักอาการพลศาสตร์ รวมไปถึงเรื่องการลดน้ำหนักของชิ้นส่วนต่าง ๆ

ในปี 1997 Toyota ได้เผยโฉม Toyota Prius เวอร์ชั่นผลิตจริง เพื่อวางจำหน่ายในประเทศญี่ปุ่นโดยเฉพาะในช่วงแรก และถูกนำไปจำหน่ายในสหรัฐอเมริกาในปี 2000 และได้รับความนิยมอย่างถล่มทลายจากกลุ่มคนเฉพาะกลุ่มเท่านั้น

ทำไมจึงเป็นเช่นนั้น? เพราะว่า Toyota Prius นั้นมีราคาจำหน่ายที่สูงมากในช่วงแรก และนอกเหนือจากกลุ่มคนที่คลั่งไคล้ในเทคโนโลยีโดยเฉพาะ Toyota Prius ก็ประสบความสำเร็จที่สุด เมื่อดาราฮอลลีวูดชื่อดังจำนวนมาก จับจองเป็นเจ้าของ ไม่ใช่เพราะความหรูหราโอ่อ่า แต่เพราะมันเป็นรถที่สร้างมาเพื่ออนุรักษ์สิ่งแวดล้อม

เมื่อ Toyota Prius รุ่นแรกประสบความสำเร็จในระดับที่ทำให้ผู้คนเริ่มหันมาสนใจ Toyota ก็เผยโฉม Prius รุ่นที่ 2 ในปี 2003 รุ่นที่ 3 ในปี 2009 และรุ่นล่าสุดในปี 2015

ในเมื่อกระแสโด่งดังไปทั่วโลก แล้วไทยจะพลาดไปได้ยังไง?

ครั้งแรกที่ Toyota นำรถยนต์ Hybrid เข้ามาจำหน่ายในประเทศไทย ก็คือในปลายปี 2009 ที่ซึ่ง Toyota เปิดตัว Toyota Camry Hybrid (โตโยต้า แคมรี่ ไฮบริด) พร้อมกับรุ่นปรับโฉมไมเนอร์เชนจ์ และผลตอบรับนั้นดีอย่างถล่มทลายเช่นกัน ด้วยการรวมเอาประสิทธิภาพกับความประหยัดไว้ ในแพคเก็จที่มีความคุ้มค่า คุ้มราคา

และในปี 2010 ก็เกิดปรากฏการณ์ใหม่ขึ้นมา ซึ่งเคยเกิดขึ้นก่อนหน้าแค่ครั้งเดียวในประเทศจีน นับตั้งแต่ Toyota Prius เปิดตัวในปี 1997 เพราะ Toyota Prius ถูกนำมาประกอบนอกประเทศญี่ปุ่น ที่จังหวัดฉะเชิงเทราในประเทศไทย!

สุดท้ายคนไทยก็ทำให้พนักงาน Toyota ผิดหวัง เพราะ Toyota Prius ที่ได้รับงบประมาณลงทุนในการตั้งไลน์การผลิตนั้น มียอดขายที่แม้ว่าจะได้รับความสนใจพอสมควร แต่ก็ไม่เคยประสบความสำเร็จอย่างที่ Toyota คาดหวังเลย อาจจะด้วยเพราะราคาจำหน่ายที่แพง เครื่องยนต์ไม่แรง ความไม่มั่นใจในตัวรถของผู้ซื้อ หรือการตกแต่งภายในที่ดูไม่คุ้มค่า

ถึงกระนั้น รถยนต์ Toyota Camry Hybrid ก็ประสบความสำเร็จเรื่อยมา จนถึงรุ่นปัจจุบัน ก่อนที่จะมีการเปิดตัวรถยนต์ Hybrid รุ่นอื่น ๆ ไม่ว่าจะด้วยแบรนด์ไหนก็ตาม

และน่าแปลกใจเป็นอย่างยิ่ง เมื่อรถยนต์ Hybrid กลายมาเป็นเรื่องปกติในสังคม Toyota Prius ในตลาดมือสอง กลับได้รับความสนใจและความนิยมเป็นอย่างมาก เมื่อมันกลายมาเป็นรถยนต์มือสองราคาถูกลง จนในตอนนี้ ราคาก็กลับมาค่อนข้างแข็งอีกครั้งแล้วครับ อีกทั้งยังมีกลุ่มผู้ใช้ซึ่งนอกจากจะเหนียวแน่น ยังคอยแนะนำให้เพื่อนหันมาสนใจรถถ่าน Toyota Prius นี้ จับจองมาเป็นเจ้าของกันมากขึ้นกว่าแต่ก่อนเสียอย่างนั้น!

ซึ่งถ้าหากถามถึงอนาคตของ Toyota Prius มือสองในไทย แน่นอนครับว่าอะไหล่มือสองจากประเทศต่าง ๆ ไม่ว่าจะญี่ปุ่น ฮ่องกง สิงคโปร์ และอื่น ๆ ก็จะทำให้รถรุ่นนี้ใช้งานได้สบาย ๆ ต่อไปอีกนานอย่างแน่นอน และแบตเตอรี่ไฮบริด ก็มีคนรับซ่อมเป็นที่เรียบร้อยแล้วนะครับ ในราคาที่ถ้าคิดดูกันจริง ๆ แล้ว ก็ไม่ได้แพงเลย 5 หมื่นบาท ในระยะเวลา 10 ปี มันก็เพียงปีละ 5,000 บาทเท่านั้นไม่ใช่หรือ? อีกทั้งแบตเตอรี่ของ Toyota Prius ยิ่งเราใช้เยอะ ยิ่งไม่ค่อยมีปัญหานะครับ

จากถนนโตเกียวและแคลิฟอร์เนีย มาสู่ฮ่องกง สิงคโปร์ แล้วไปโผล่ที่มองโกเลียได้ยังไง?

บอริสมีการบ้านให้ท่านผู้อ่านทำอีกแล้ว ท่านผู้อ่านจงเปิด Google Maps แล้วใช้ฟังก์ชั่น Street View ไปโยนลงในเมือง อูลานบาตอร์ เมืองหลวงของประเทศมองโกเลียสิครับ ลองดูถนนสักเส้นหนึ่ง รถคันแรกที่คุณเห็นคือรถอะไรครับ?

บอริสเชื่อว่า 9 ใน 10 คำตอบก็จะต้องเป็น Toyota Prius (โตโยต้า พริอุส) อย่างแน่นอน

เมื่อปี 2016 สำนักข่าว เดอะโกล์บแอนด์เมลล์ ได้มีบทความชื่อว่า “ทำไม Toyota Prius ถึงได้พิชิตดินแดนเจงกิสข่านได้” และแม้แต่ในปัจจุบัน Toyota Prius มือสองจากประเทศญี่ปุ่น ก็เป็นรถที่ได้รับความนิยมมากที่สุดในเมืองหลวงของประเทศมองโกเลีย

เหตุผลที่เป็นเช่นนั้น ก็เพราะว่า มองโกเลียยกเว้นการเก็บภาษีรถยนต์สำหรับรถยนต์ไฮบริด ซึ่งทำให้ราคาจำหน่ายจริงของรถ Toyota Prius ถูกกว่ารถยนต์ทั่วไปเกือบเท่าตัว ซึ่งเมื่อรวมกับรถยนต์ที่ประหยัดพลังงาน อีกทั้งยังใช้มอเตอร์ไฟฟ้าขนาดใหญ่ซึ่งขับเคลื่อนรถได้ในการสตาร์ท เมืองหลวงอูลานบาตอร์ซึ่งมีอากาศหนาว รถยนต์ที่สตาร์ทง่ายจึงเป็นสิ่งที่สำคัญ

รถยนต์ Toyota Prius เหล่านี้ถูกส่งมาจากประเทศญี่ปุ่น ในฐานะรถยนต์มือสองที่เจ้าของไม่ต้องการแล้ว อันเป็นอุตสาหกรรมขนาดใหญ่ในญี่ปุ่น และในมองโกเลียเอง ก็มีดีลเลอร์รถยนต์จำนวนมากที่นำเอา Toyota Prius เหล่านี้มาจำหน่ายให้แก่ผู้คนในเมืองหลวง

มีการคาดการณ์กันว่าในปี 2016 รถยนต์กว่า 13% ในมองโกเลีย เป็นรถยนต์ Toyota Prius และในปีเดียวกัน จำนวนรถที่ถูกนำเข้ามาในประเทศถึง 52.5% ก็เป็นรถ Toyota Prius เพราะเหตุนี้ในปี 2021 ก็น่าจะมีจำนวน Toyota Prius ในมองโกเลียที่มากกว่าตอนนั้นเยอะ

นี่หมายความว่าอย่างไร? ประเทศมองโกเลียนั้น เรามักจะติดภาพของความเป็นประเทศที่อยู่ท่ามกลางธรรมชาติ หนาวเย็น และโล่งกว้าง เป็นที่ที่รถยนต์จะต้องมีความทรหดอยู่พอสมควร รถที่ได้รับความนิยมมาก ก็อย่างเช่น Toyota Land Cruiser (โตโยต้า แลนด์ ครุยเซอร์)

แต่ Toyota Prius ก็กลับมาได้รับความนิยมได้ และถ้าหากในประเทศที่สภาวะอากาศรวมไปถึงสภาพถนน และการใช้งานของผู้คนที่คาดหวังว่ารถยนต์จะต้องทนทานแบบมองโกเลียได้ ก็เป็นเครื่องพิสูจน์ได้ดีถึงคุณภาพและความไม่จุกจิกของตัวรถครับ

สรุป

Toyota Hybrid Synergy Drive ชื่อทางการตลาดที่ในปัจจุบันติดหูคนทั่วโลกไปเสียแล้ว กว่าจะมีที่มาได้ แน่นอนครับว่าเกิดจากการนำตลาดของกลุ่มผู้มีอันจะกิน ผู้มีชื่อเสียง ที่ซึ่งคนธรรมดาคอยติดตามจนเชื่อมั่น ก็คงเป็นเรื่องที่ดี ที่ Toyota Prius นั้นมีประโยชน์จริง ๆ ไม่เหมือนถังเช่า

แต่กว่าจะมาถึงจุดนี้ได้ สุดท้ายแล้ว มันก็ต้องเกิดจากการเป็นหนูทดลองของผู้คนจำนวนมาก ที่ซึ่งต้องเสียเงินในการซ่อมระบบแบตเตอรี่ไฮบริด และอุปกรณ์อื่น ๆ เช่น Inverter และปั้มเบรกไฟฟ้า แต่ Toyota ก็เข้าใจข้อนี้ดี และให้การรับประกันเป็นระยะเวลานานตามสมควร เพื่อเรียกความเชื่อมั่นให้แก่ผู้คน

Toyota Hybrid อยู่รอดมาได้จนถึงปัจจุบัน และได้รับความนิยมมากขึ้นเรื่อย ๆ ด้วยคุณงามความดีของตัวมันเอง และการใช้งานจริงตลอดระยะเวลากว่า 25 ปีที่ผ่านมา ก็พิสูจน์ได้แล้วว่า Toyota ไม่ได้ตัดสินใจผิดพลาดในการทำตลาดรถยนต์ Hybrid

นับจากนี้ไป รถยนต์ไฟฟ้าล้วน ก็จะต้องเข้าสู่กระบวณการถูกตรวจสอบเช่นเดียวกับรถ Hybrid ในอดีต และเราคิดว่ารถยนต์ไฟฟ้าแบตเตอรี่ ก็อยู่ในระดับขั้นตอนที่แพร่หลาย ผู้คนเริ่มพิสูจน์การใช้งานจริงกันแล้ว ปัญหาที่เกิดขึ้นมาถูกแก้ไขไปเสียมาก และในอนาคต ถ้าหากมันจะแพร่หลายเหมือนกับรถ Hybrid เราก็จะไม่แปลกใจเลย

ส่วน Toyota ที่เชื่อมั่นว่ารถ Hybrid จะส่งผ่านสู่โลกของรถยนต์ไฟฟ้าล้วนได้ในอนาคต ก็ตัดสินใจถูกต้องแล้วครับ ตราบใดที่การใช้งานรถยนต์ไฟฟ้านั้นยังไม่ตอบโจทย์ของทุกคน