Mazda เฉลิมฉลอง 25 ปี โรงงาน AutoAlliance Thailand

Mazda Sales ประเทศไทย แถลงข่าวการเฉลิมฉลองครบรอบ 25 ปี การเปิดโรงงาน AutoAlliance Thailand อันเป็นโรงงานที่ก่อตั้งมาตั้งแต่เดือน พฤษจิกายน ปี 1995 วันนี้เราจะมาย้อนดูประวัติของโรงงานรถยนต์ที่ผลิตรถยนต์กว่า 100,000 คันต่อปีแห่งนี้

โรงงาน AutoAlliance Thailand เป็นโรงงานที่เกิดจากความร่วมมือกันระหว่างสองบริษัท Ford Motor Corporation และ Mazda Motor Corporation เข้าร่วมความตกลงเพื่อตั้งโรงงานในช่วงปลายปี 1993 เริ่มสร้างในปลายปี 1995 และเสร็จสิ้นในเดือนตุลาคม 1997

เนื่องในโอกาสอันดีที่มีการเฉลิมฉลองการครบรอบ 25 ปีนี้ ทางเราจึงได้ตัดสินใจที่จะย้อนประวัติความเป็นมาของโรงงานรถยนต์ที่มีขนาดใหญ่อันดับต้น ๆ ในไทยแห่งนี้ และสรรค์สร้างรถยนต์ที่ได้รับความนิยมมากที่สุดหลายรุ่นทั้งในอดีตและปัจจุบัน

Ford และ Mazda ความร่วมมือกันระดับโลก

Mazda Motor Corporation เป็นบริษัทที่ก่อตั้งขึ้นโดยบริษัท Toyo Kogyo ผู้ซึ่งมีที่มาจากการผลิตไม้ก๊อก เริ่มผลิตรถยนต์ 3 ล้อในปี 1931 และหลายท่านอาจจะไม่ทราบว่า ผู้แทนจำหน่ายรายแรกของ Mazda คือ Mitsubishi

Ford Motor Company เป็นบริษัทที่ก่อตั้งมาโดยผู้บริหารระดับตำนานอย่าง Henry Ford เพื่อที่จะสร้างรถยนต์ที่ผู้คนเข้าถึงได้ง่ายมาในต้นศตวรรษที่ 20 รถยนต์ชื่อดังคือ Ford Model T

Ford และ Mazda ร่วมมือกันครั้งแรกเมื่อ Ford นำรถกระบะ Mazda Proceed แปะตรา Ford Courier เพื่อวางจำหน่ายในตลาดรถยนต์กระบะขนาดเล็กในสหรัฐอเมริกา ซึ่งทำให้ Ford เป็นส่วนหนึ่งในการช่วย Mazda ที่กำลังประสบปัญหาทางการเงินเนื่องจากตัดสินใจลงทุนไปกับเครื่องยนต์ Rotary ในช่วงที่เกิดวิกฤตการณ์พลังงานในต้นยุค 1970 ให้รอดพ้นจากการล้มละลายได้ Ford ซื้อหุ้น Mazda จำนวน 24.5% และขยับเป็นสูงสุด 33.4% ในปี 1995

ก่อนจะมาเป็น AutoAlliance Thailand

หลายท่านคงคุ้นเคยกับชื่อของ “กิจกมล สุโกศล” แต่อาจจะตอบไม่ถูกว่าได้ยินมาจากที่ไหน ในปัจจุบันนี้ กมล สุโกศล ยังคงทำธุรกิจอยู่ในหลายด้าน แต่ไม่ใช่บริษัทรถยนต์ ถ้าหากย้อนกลับไปสักนิด หลายคนก็อาจรู้จักชื่อของ กมลา สุโกศล เจ้าของผลงานเพลงในตำนานอย่าง “Live and Learn” แต่สำหรับคนที่เกิดทันย้อนไปมากกว่านั้นอีก ก็จะรู้ว่า “กิจกมลสุโกศล จำกัด” เป็นผู้แทนจำหน่ายรถยนต์ Mazda ในประเทศไทยแต่เพียงผู้เดียว ตั้งแต่ปี 1951 จนถึงปี 1999

ในอีกด้านหนึ่ง แม้ชื่อของ Ford จะมีความเป็นอเมริกันอย่างเต็มที่ แต่ Ford เป็นบริษัทที่มีความหลากหลายในส่วนของบริษัทย่อยเป็นอย่างมาก Ford นั้นเคยมีบริษัทย่อยที่พัฒนารถยนต์ของตัวเอง ทั้งในสหรัฐอเมริกา เยอรมันนี อังกฤษ ฝรั่งเศส บราซิล ออสเตรเลีย/ญี่ปุ่น แอฟริกาใต้ และที่อื่น ๆ

Ford ในประเทศไทยเคยมีรถที่พัฒนาทั้งในสหรัฐฯ เยอรมันนี อังกฤษ ออสเตรเลีย มาวางจำหน่ายไม่ว่าในช่วงใดก็ช่วงหนึ่ง และโดยมากเป็นบริษัทที่ต่างกันในการจำหน่ายรถรุ่นนั้น ๆ บางครั้งในเวลาเดียวกัน เช่น New Era Ford ที่นำรถของยุโรปมาขายในช่วงเวลาเดียวกับ Ford Thailand ซึ่งจำหน่ายรถสาย ออสเตรเลีย/ญี่ปุ่น แน่นอนว่าทั้งคู่แปะตรา Ford

คงไม่ต้องสืบกันนะครับว่า Ford สายใดที่มาร่วมมือกับ Mazda ในการก่อตั้งโรงงาน AutoAlliance ขึ้นมา

ทั้งสองภาคส่วนนั้นทำตลาดรถยนต์ในประเทศไทยมาเป็นเวลาหลายปี แต่ก็ค่อนข้างที่จะเป็นผู้ขายระดับรอง ขายได้ในระดับหนึ่งแต่ก็ไม่สามารถครองส่วนแบ่งการตลาดได้มากในระดับเจ้าตลาด แต่การพยายามสั่งสมความนิยม จนกระทั่งเกิดความจำเป็นที่จะมีกำลังการผลิตที่มากขึ้น ส่งผลทำให้เกิดแผนการสร้างโรงงานในยุคที่เศรษฐกิจไทยเติบโตอย่างก้าวกระโดด

มาถูกเวลา หรือผิดเวลา ไม่ใช่ประเด็น

แม้ว่าจะถูกสร้างมาในช่วงที่เศรษฐกิจไทยกำลังเติบโต แต่การที่เราบอกว่าโรงงานสร้างเสร็จในปลายปี 1997 ผู้อ่านสายเก่าหน่อยก็คงนึกถึงเหตุการณ์วิกฤติเศรษฐกิจในกลางปี 1997 แต่นั่นไม่ได้บั่นทอนความสำเร็จของโรงงาน AAT ในระยะยาว

รถยนต์รุ่นแรกที่ถูกผลิตในโรงงาน AutoAlliance Thailand ซึ่งผลิตรถครั้งแรกในเดือน พฤษภาคม 1998 คือรถกระบะ Mazda Fighter กับ Ford Ranger รุ่นแรก อีกทั้งในช่วงปลายปียังได้มีการส่งออกรถยนต์รุ่นดังกล่าวไปจำหน่ายในหลายประเทศ ทั้งในยุโรปและออสเตรเลีย อันเป็นรถยนต์รุ่นแรก ๆ ที่ผลิตออกจากไทยส่งออกไปยังหลายประเทศ

ในกลางปี 1999 บริษัท Mazda Motor Corporation ได้เข้ามาถือหุ้นของ กิจกมลสุโกศล จำกัด เป็นรายใหญ่ และเปลี่ยนชื่อบริษัทเป็น Mazda Sales (Thailand) เป็นการปิดตำนานเกือบ 50 ปี ของผู้แทนจำหน่ายที่ทำให้ชื่อ Mazda เป็นที่รู้จักในประเทศไทย ในขณะเดียวกันเองนั้น AutoAlliance Thailand ก็ได้เริ่มผลิตรถยนต์นั่งส่วนบุคคล เริ่มต้นด้วยรถ Mazda 323 Protege และ Ford Laser

ในเดือนมกราคม 2002 AutoAlliance Thailand ได้เฉลิมฉลองการผลิตรถยนต์ครบ 200,000 คัน

ในเดือนกรกฎาคม 2007 AutoAlliance Thailand ได้เฉลิมฉลองการผลิตรถยนต์ครบ 1,000,000 คัน

แม้ว่าจะแยกทางกัน แต่ความสัมพันธ์ก็ยังไม่จบ

ในปี 2008 ได้เกิดวิกฤติเศรษฐกิจระดับโลก อันทำให้บริษัท Ford ต้องพยายามขายทรัพย์สินในบริษัทออกเพื่อที่จะรักษาสถานะทางการเงินเอาไว้โดยที่ไม่ต้องขอความช่วยเหลือจากภาครัฐเช่นเดียวกับคู่แข่งอย่าง GM หรือ Chrysler ซึ่งรวมไปถึงการเริ่มขายหุ้นของ Mazda ออกไป ลดบทบาทการมีส่วนร่วมในบริษัทลง Mazda จึงได้กลับไปอยู่ในการควบคุมของบริษัท Sumitomo อย่างเต็มตัวอีกครั้งหนึ่งในปี 2011

แต่ AutoAlliance Thailand ก็ยังคงผลิตรถของทั้งสองแบรนด์นี้เรื่อยมา

ในปี 2009 Mazda และ Ford ได้เปิดตัว Mazda 2 และ Ford Fiesta ในประเทศไทย อันเป็นรถที่ประสบความสำเร็จในด้านยอดขาย ทำให้ชื่อชั้นของทั้งสองยี่ห้อเป็นที่พูดถึงกันในประเทศไทยมากขึ้น และในปี 2011 ก็ได้เปิดตัว Mazda BT-50 Pro และ Ford Ranger T6 อันเป็นรถยนต์ที่มีการผลิตจำนวนมากที่สุดจาก AutoAlliance Thailand มาจนถึงปัจจุบันนี้

ทิศทางใหม่ ในอนาคต

AutoAlliance Thailand ในปัจจุบันผลิตรถยนต์ของ Mazda จำนวน 5 รุ่นด้วยกัน อันประกอบด้วย Mazda BT-50 (มาสด้า บีที-50) Mazda 3 (มาสด้า 3) Mazda CX-3 (มาสด้า ซีเอกซ์-3) Mazda 2 (มาสด้า 2) และ Mazda CX-30 (มาสด้า ซีเอกซ์-30) และรถยนต์ของ Ford 2 รุ่น ได้แก่ Ford Ranger (ฟอร์ด เรนเจอร์) และ Ford Everest (ฟอร์ด เอเวอเรส)

แน่นอนว่า ในอนาคต Mazda ก็ได้จับมือกับ Isuzu ในการผลิต Mazda BT-50 รุ่นใหม่ ซึ่งก็ไม่ได้ผลิตในโรงงาน AAT อีกต่อไป และ Ford จะทำอย่างไรต่อไปเมื่อจะผลิต Ford Ranger และ Everest รุ่นใหม่เปิดตัวในอนาคต ก็ต้องดูกันต่อในอนาคต

ถึงกระนั้น โรงงาน AutoAlliance ก็ยังคงจะผลิตรถยนต์เก๋งรุ่นต่าง ๆ ของ Mazda ในปัจจุบัน และอนาคตต่อไป

สู่การผลิตรถยนต์อีก 25 ปี ข้างหน้านะครับ